Znakomita powieść jednego z najwybitniejszych prozaików w dziejach literatury polskiej. Akcja rozgrywa się głównie w Warszawie w XIX wieku. Bogaty warszawski kupiec, Stanisław Wokulski, zakochuje się w zubożałej arystokratce Izabeli Łęckiej.

Wokulski podejmuje rozmaite działania, aby zdobyć serce ukochanej: powiększa swój majątek, wchodzi w różne układy finansowe, ofiarowuje znaczne sumy na organizowaną przez nią kwestę charytatywną. Stanisław, chcąc częściej widywać Izabelę, wkrada się w łaski warszawskich arystokratów, udzielając im korzystnych pożyczek. Dla panny Łęckiej te gesty są tylko objawami niezdrowych nowobogackich ambicji.

Bezowocne starania Wokulskiego sprawiają, że decyduje się na wyjazd do Paryża. Tam razem z przyjacielem rozpoczyna pracę nad nowym wynalazkiem. Wokulski jest rozdarty między pasją naukową a uczuciem do Izabeli.